عوارض آکاربوز
- نام لاتین: acarbose
- نام فارسی: آکاربوز
- مصرف در حاملگی: B
- گروه درمانی – دارویی: مهارکننده آلفا-گلیکوزیداز، ضد دیابت
مرجع اطلاعات دارویی بانک دارو، تمام اطلاعات دارویی مورد نیاز شما را جمع آوری کرده و سپس برای افزایش دانش سلامتی شما انتشار می دهد.
اشکال دارویی:
Scored tab: 50mg, 100mg
فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:
جذب خوراکـی‌کم. توزیع موضعی در دستگاه گوارش. متابولیسـم گوارشـی بیشتر به وسیله باکتری‌های روده و آنزیم‌های گوارشی. دارای حداقل ١٣ مـتابولیت شـناخته شـده و یک مـتابولیت (تـوسط Cleavage یک مولکول گلوکز از آکاربوز) با فعالیت مهاری آلفا -گلیکوزیداز. دفع %٥١ دوز دارو به صورت دست‌نخورده طی ٩٦ ساعت از مدفوع. دفع‌کامل‌کلیوی دوز جذب شده دارو از ادرار، نیمه عمر حذف پلاسمایـی حدود ٢ ساعت.
اعمال اثر ضد دیابت از طریق مهار رقابتی و بـرگشت‌پذیر آلفا آمـیلاز پـانکراس، آلفا -گـلیکوزید هـیدرولاز روده‌ای و در نتیجه جذب تاخیری گلوکز و بروزکمتر هیپرگلیسمی بعد از صرف غذا. عدم افزایش تـرشح انسولین توسط دارو.
مصرف برحسب اندیکاسیون:
درمان‌کمکی برای کاهش بیشتر سطح گلوکز خون در مبتلایان به دیابت ملیتوس تیپ دو که هیپرگلیسمی آنها به تنهایی توسط رژیم غدایی یا رژیم غدایی و ورزش، یک سولفونیل اوره، انسولین یا متفورمین کنترل نمیشود.
تداخلات مهم:
دارویی:
- امکان بروز هیپرگلیسمی یا هیپوگلیسمی در مصرف همزمان با بلوک‌کننده‌های کانال‌کلسیـم، کورتیکواستروئیدها، استروژن‌ها، ضد بارداری های هورمونی، ایزونیازید، اسـید نـیکوتینیک، فـنوتیازین‌ها، فنی‌توئین، سمپاتومیمتیک‌ها، تیازیدها، سایر دیورتیک‌ها و داروهای تیروئیدی.
- کاهش سـطح سـرمی دیگوکسین و اثر درمانی دارو در مصرف همزمان
- افزایش اثر هیپوگلیسمیک انسولین و سولفونیل اوره‌ها در مصرف همزمان
- امکان کاهش اثر آکاربوز با شارکول فعال و آنـزیم‌های گـوارشی نـظیر آمـیلاز و پانکراتین.
آزمایشگاهی:
- امکان افزایش سطح ALT و AST
- امکان کاهش سطح کلسیـم و ویتامین B6
موارد منع مصرف و احتیاط:
منع مصرف: حساسیت به دارو، کتواسیدوز دیابتی، سیروز، سندرم روده تحـریک‌پذیر، کـولیت اولسـراتـیو، انسداد نسبی روده، بیماری‌های مزمن روده، نارسایی کبدی، سطح سرمی کـراتـینین بـالاتر از ٢ ، شیردهی و بارداری.
احتیاط: نارسایی کلیوی خفیف یا متوسط.
عوارض جانبی:
شایع‌ترین: درد شکم، اسهال، نفخ
مهم‌ترین: فاقد عوارض جانبی مهم
سایر عوارض: نارسایی کبدی، هیپوکلسمی، کمبود ویتامین ,B6 راش (نادر)، ادم (نادر)، ایـلئوس (نـادر)، اریتم مولتی‌فرم، ائوزینوفیلی.
مصرف در بارداری و شیر دهی:
عدم دسترسی به اطلاعات‌کافی در مورد مصرف موثر و مطمئن دارو در بارداری. منع مصرف در شیردهی.
مسمومیت و درمان:
علایم: افزایش نفخ، اسهال و درد شکم‌که به سرعت بهبود می‌یابند.
همچنین بخوانید: اطلاعات دارویی آلپرازولام
توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار - خانواده:
- عدم تاثیر آکاربوز به تنهایی در درمان مبتلایان به دیابت ملیتوس همراه با اسیدوز،کتوز یاکوما و لزوم استفاده از انسولین در درمان این بیماران.
- امکان افزایش اثر هیپوگلیسمیک انسولین و سولفونیل‌اوره‌ها در تجـویز همزمان و در نتیجه لزوم مراقـبت دقـیق از مـصرف‌کنندگان هـمزمان ایـن دو دارو
- درمـان هیپوگلیسمی به وجود آمده توسط گلوکز خوراکی (دکستروز)، امکان نیاز به انفوزیون وریدی گلوکز یا تجویز گلوکاگون در هیپوگلیسمی شـدید. جلوگیری از بـروز حملات هـیپوگلیسمیک بـا تـنظیم دوز آکـاربوز و سولفونیل‌اوره‌ها.
- کنترل دقیق بیمار از نظر خطر بروز هیپوگلیسمی در شرایط استرس از قبیل عفونت، تب، جراحی و تروما.
- اندازه‌گیری سطح سرمی نگهدارنده دارو هر ٣ ماه یک بار در طول سال اول درمان و سپس به صورت دوره‌ای در بیمارانی‌که دوز بیشتر از ٥.٥٠ سه بار در روز را دریافت می‌کنند. تنظیم دوز دارو یا قطع آن در صورت طبیعی‌نبودن سطح سرمی
- مصرف دارو با اولین لقمة هر وعده غذای اصلی
- تاکید رعایت رژیـم غذایی، کاهش وزن، ورزش‌کردن و بهداشت فردی به بیمار و توضیح چگـونگی و زمان تعیین سطح گلوکز خون.
- آموزش علایم افت قند خون در صورت مصرف با یک سولفونیل اوره و درمان این علایم با اشکال متفاوت دکستروز.
- تاکید همراه داشتن کارت شناسایی بـیماران دیـابتی بـه هنگام خروج از منزل.
